Հայկ Հայրապետյան․ Լեռներն ընկերներ են տալիս
Նրանք, ովքեր անձամբ ճանաչում են Հայկին, գիտեն, թե ինչ մեծ էներգիա ունի այս մարդը, ինչպես են նրա աչքերը լուսավորվում և փայլում նոր լեռ բարձրանալու ծրագրերը քննարկելիս: Մասնագիտությամբ մաթեմատիկ, գործարար, երեք 7000+ լեռան վերելք գրանցած Հայկ Հայրապետյանը կիսվում է իր մտքերով լեռնագնացության մասին։
-Ցանկացած վերելքի նախապատրաստվելը շատ կարևոր է, պետք է ամեն ինչ խորհել մինչև մանրուքը, այլապես կարող եք հայտնվել դժվարին իրավիճակում: Սա վերաբերում է նաև հագուստին և աքսեսուարներին: Կարևոր է նաև ֆիզիկական պատրաստվածությունը, քանի որ դժվար ճանապարհները մեծ ուժ և հաստատակամություն են պահանջում: Մեկնելուց առաջ միշտ ֆիզիկական պարապմունք եմ ունենում, օրինակ՝ Արագած բարձրանում։
-Լեռների նկատմամբ սերը շատ անսպասելի ծնվեց։ 2010 թվականն էր, հեռուստացույցով Արարատի վերելքի մասին գովազդ էր պտտվում, պատահական լսեցի ու ցանկացա գնալ։ Բացարձակ պատրաստված չէի, քայլարշավային փայտերը խորհդի միջոցով եմ գնել, որովհետև չգիտեի ի՞նչ էր պետք, հագուստն էլ՝ սնոուբորդի էր։ Ամենադժվար վերելքն էր։ Դրանից հետո ամեն տարի Արարատ էի բարձրանում, որից հետո ցանկում հայտնվեցին հարևան երկրների լեռները՝ Դամավանդ, Էլբրուս, Կազբեկ։ Միայն լեռների հանդեպ սերը չէր, որ գայթակղիչ էր, այլև հետաքրիքր էր, թե օրգանիզմս բարձրության մի՞նչև որ կետին է պատրաստ։
-Եթե խոսեմ լեռներից, պետք է նշել, որ Արարատն ուրիշ էր,նրան ամեն օր ես տեսնում, մեզ համար խորհրդանշային է։ Ե՛վ հայկականության սիմվոլ է, և՛ քրիստոնեության, և՛ սպրոտային հետաքրքրություն։
-Ցանկացած 5000 + լեռ սպորտային արժեք է։ Հայաստանին մոտ լեռները այդ տրամաբանությամբ եմ ընտրել, նույնպես էլ առջին 7000+ Խան Տենգրին։ Վերջինս շատ գեղեցիկ լեռ է, ընդորում գնացել եմ հյուսիսից, որն էապես ավելի բարդ է, սակայն ավելի «անվտանգ»։ Հարավային ուղղությունը պայմանական հեշտ է, և վտանգավոր է, բուտիլկա ասվածին ես առևերեսվում։
-Լեռնային կենսագրությանս մեջ ունեմ երեք 7000+ գագաթի հաջող վերելք։ Խան Տենգրի, Լենինի պիկ և Կորժևնասկայա։
-Լեռ բարձրանալը մեզ հղկում է, շտկում բնավորություն, զարգացնում մարդկային տեսակ։ Երևանում ուրիշ մակերեսի վրա ես, լեռներում՝ այլ, իսկ լեռներից իջնելուց ավելի ուրիշ։
-Ալպինիզմը խորհրդանշում է առաջընթաց, դու գնում ես առաջ ու դեպի վեր։
-5000+ և 7000+ լեռները շատ տարբեր են իրարից։ 5000 +ի պարագայում դու 4000 մետր բարձրության վրա ես քնում, որտեղ չկա ո՛չ ձյուն, ո՛չ սառցադաշտ, իսկ 7000 մետր բարձրության ժամանակ ճամբարը սառցադաշտի վրա է։ Ձյուն է լինում, և շուրջ 10 գիշեր պետք է անցկացնել 5400 և 6000 մետր բարձրությունների վրա։
-Մարդկությունը շատ է կտրվել բնությունից։ Երբ դու զգում ես ի՞նչ է բնությունը կամ բնության ուժը, այդ ժամանակ փորձում ես ինչ-որ ձևով հարմոնիայի մեջ գտնվել նրա հետ։ Եվ եթե բոլորս լեռնագնացն լինեինք, այդժամ բնության հանդեպ վերաբերմունքը այլ կլիներ։
-Լեռները սովորեցնում են կարգապահություն, ինչը շատ կարևոր է, որովհետև եթե պետք է գիշերը վեր կենալ, պետք է վեր կենալ, անկախ ամեն ինչից։ Դժվարությունները պետք է հաղթահարել, չե՞ս քնել, ոչինչ։ Երկու հոգի, եթե վրանից դուրս են գալիս, մեկի ուշանալու դեպքում մյուսը սառելու է։ Որոշումներ կայացնելիս սառնասիրտ ես, լեռներում տաքարյունությունը չի ներվում, սխալ որոշումը կարող է վատ ավարտ ունենալ։
-Շատ հաճախ պատմածս ընկալելի չէ, մարդիկ չեն կարողանում հասկանալ ինչպես կարելի է լողափը փոխարինել սարցադաշտերով։
-Ինչո՞ւ ես բարձրանում գագաթ, ո՞ւմ ես հաղթում․․․ Ինքդ քեզ․․․ Ամեն անգամ սեփական սահմանն ես բարձրացնում, ուզում ես հասկանալ որոնք են քո մարմնի սահմանային հնարավորությունները։ Դա բարձրությամբ չափելը լավագույն միջոցներից է։
-Արագածի 4 գագաթ բարձրանալ մեկ օրում՝ ՀՀ-ում ամենագեղեցիկ վարժություններից է։ Ինքս Արագած լեռ բավականի ուշ եմ սկսել բարձրանալ։ Այսօր Արարատ բարձրացողները Արագածում «մարզվում» են։
-Հաջորդ կանգառը կարծում եմ նախկինում՝ Կոմունիզմի պիկ, Պամիր լեռնաշղթան կլինի։ Միգուցե նաև Մանասլու։
-«Ձմեռային բարս» ծրագիրն ավելի ցածր չի գնահատվում լեռնագնացության մեջ, քան Էվերեստի վերելքը։ Ինչո՞ւ են ինձ գրավում 7000 մետր բարձրությունները, այստեղ մաքուր ալպինիզմ է։ Էվերեստը զբոսաշրջային երթուղի է դարձել լեռնագնացների համար։
-Լեռներն ընկերներ են տալիս, դա այդպես է։
-Եզակի բան չեմ արել, Հայաստանում ինձ նման 200 հոգի մարդ կա, ուղղակի տարբեր պատճառներով մեր ճանապարհները ուղղությունները փոխում են։
Leave a Reply